Doljevačka opština iznedrila je veliki broj ljudi koji su svojim radom doprineli njenom razvoju ili dali svoj doprinos nauci, kulturi, umetnosti, sportu. Mnogi od njih postali su poznati i mnogo dalje od lokalne sredine iz koje su potekli, dok je druge vreme bacilo u zaborav. Ova naša priča nastala je s namerom da sve nas podseti na značajne ljude iz našeg kraja i tako ih sačuva od zaborava, ali im time oda i počast za doprinos koji su dali ne samo lokalnoj zajednici, nego društvu uopšte.
Zarije Zare Stojković najpoznatiji hroničar doljevačkog kraja, ali i istaknuti politički radnik jedna je od najautentičnijih ličnosti doljevačke opštine. Pripadao je zlatnoj generaciji doljevačkih djaka, kasnije i najpoznatijim i naučenijim našim stanovnicima svoga doba, zajedno sa lekarem Tomislavom Kitanovićem iz Pukovca i prof. dr Novicom Randjelovićem iz Kočana.
Zarije je rodjen 05.maja 1936.godine u Pukovcu, a poreklo njegove porodice vezuje se za leskovački kraj. Svoju natprosečnu inteligenciju iskazao je u najranijem dobu tako da nije bilo iznenadjujuće što je bio djak generacije pukovačke škole. Ovu tvrdnju potvrdjuju i reči njegovog školskog druga, kasnije i političkog saradnika prof. dr Novice Randjelovića. –Uvek je bio najbolji medju nama. Dr Kitanović odmah tu iza njega, a ja, po znanju, neposredno iza njih dvojice.
Kao stipendista Stojković je upisao Učiteljsku školu u Aleksincu i posle petogodišnjeg školovanja, diplomirao 1955.godine. I tamo je bio djak generacije. Završivši potom Višu pedagošku školu u Nišu stiče zvanje nastavnika srpskog jezika i književnosti. Kao vanredni student Filozofskog fakulteta u Skoplju završava studije i stiče zvanje profesora srpskog jezika i jugoslovenske književnosti. Njegovo znanje i tamo je postalo zapaženo vrlo brzo nakon početka strudija, pa je u sećanju njegovih savremenika, ostala priča o tome da su ga profesori na fakultetu smatrali sebi ravnim po znanju, pa ga nisu tretirali kao studenta, već kao kolegu i na taj način sa njim razgovarali na ispitima, a on je svaki put to poverenje opravdao.
Radio je najpre u OŠ u Grudašu, u opštini Žitoradja, a zatim u Dubovu. Kasnije zaposlenje dobija u svojoj opštini. Stojković je bio i istaknuti rukovodilac, direktor OŠ u Pukovcu i Doljevcu. Obavljao je i funkciju direktora Narodne biblioteke u Doljevcu. Zapažena je bila i njegova politička karijera. Bio je predsednik opštine Doljevac, predsednik SSRN (Socijalističkog saveza radnog naroda), kao i Opštinskog komiteta CK.
Jedinstveno štivo za ove prostore, monografiju o opštini Doljevac, „Doljevac i okolina u prošlosti“ je njegovo nažalost jedino, ali jako dragoceno štivo, s obzirom na to da do sada niko nije tako sveobuhvatno istražio i na jednom mestu objedinio celokupnu istoriju doljevačkog kraja. Iz Stojkovićeve monografije mogu se saznati svi podaci od značaja za prošlost ovih prostora, koji se samo u tragovima mogu naći u literaturi. Knjiga je izdata 1998.godine. -Žao mi je što je tokom svoje karijere veliku pažnju poklonio politici, a manje književnom radu. Moje je mišljenje da je time što je otišao u politiku, opština Doljevac možda dobila istaknutog političkog radnika i rukovodioca, ali je izgubila jednog od najboljih književnih stvaralaca, rekao nam je o Stojkoviću, prof. Randjelović, koji je upravo na inicijativu i uz Stojkovićevu podršku postao predsednik Opštine Doljevac 1978.godine.
Prema kazivanju njegovih savremenika Stojković je pripremao štampanje još jedne knjige o svakom selu doljevačke opštine, ali ga je smrt sprečila u nameri da je objavi. Nažalost, ne zna se sudbina tog rukopisa nakon njegove smrti.
Zarije Zare Stojković umro je u Doljevcu, gde je dugo godina i živeo, 2012., u 76.godini.
J.Kozomara
